پيشگيری از  سنگهای ادراری

 

   
   

www.isaarsci.ir

   

 

 

 

 

سنگهای ادراری يکی از عوارض شايع دستگاه ادراری بيماران ضايعه نخاعی می باشد ، اين سنگها در دستگاه ادراری به اندازه های متفاوتی با هسته های ريز ته نشين می شوند و به مرور زمان به اندازه های آنها افزوده می گردد. بطوری که حتی سنگهای مثانه می توانند به اندازاه يک پرتقال افزايش حجم داشته باشند . فرد مبتلاء به سنگهای ادراری ممکن است بصورت سرپايی درمان شود و يا اينکه در بيمارستان بستری شده ، مورد عمل جراحی قرار گيرد و يا به کمک سنگ شکن درمان شود.

عواملی که در تشکيل سنگهای ادراری موثرند عبارتند از:

  1. عفونت ادراری

  2. رکود جريان ادرار

  3. مصرف بی رويه ويتامين های مختلف مثل ويتامين C

  4. رژيم نامناسب ( مصرف زياد لبنيات و غذاهای سرشار از کلسيم )

  5. سابقه خانوادگی در سنگهای ادراری

  6. بيماريهای التهابی روده

  7. بی حرکتی طولانی

  8. دريافت مايعات به مقدار کم

گفتنی است بعضی از بيماريها سبب بهم خوردن ميزان کلسيم در بدن می شوند که اين خود سبب می گردد که کلسيم در ادرار افزايش يابد و زمينه برای بوجود آمدن سنگ کليه فراهم شود.  بی تحرکی جانبازان ضايعه نخاعی ، باعث کاهش تخليه ادراری و تغيير سوخت و ساز کلسيم می شود که اين خود جانبازان را مستعد سنگهای ادراری می کند . به همين خاطر بايد اين عزيزان را به حرکت کردن تشويق نمود.

علائم سنگهای ادراری :

درد مبهم يا تير کشنده در بيمارانی که حس دارند می تواند نشانه سنگ ادراری باشد ، اما در بيمارانی که  حس ندارند علائم وجود سنگ بيشتر بصورت تغيير رنگ ادرار ، عفونی شدن ادرار ( تب و لرز ) و پيدايش خون در ادرار نمايان می شود. گاهی قطع شدن يا کاهش جريان ادرار می تواند دليلی بر وجود سنگ در مجرای ادرار بيمار نخاعی باشد. سنگهای کوچک ( کوچک تر از يک سانتی متر ) شانس بيشتری برای دفع شدن دارند ولی سنگهای بزرگتر به دليل مسدود نمودن جريان ادرار باعث فشار به کليه ها شده و در دراز مدت عوارضی را در بيمار ايجاد ميکند.

خطر سنگهای بزرگ ادراری :

خطر اين سنگها به علت حرکت نکردن آنهاست . به همين خاطر ، ممکن است کليه ها را از کار انداخته و به کليه ها صدمه بزنند.

پيشگيری :

بهترين و موثرترين راه پيشگيری از ايجاد تمام سنگهای ادراری ، نوشيدن آب به مقدار زياد است ، چرا که حجم زياد ادرار و جريان ادرار در راههای ادراری موجب شستشوی مداوم اين راهها و جلوگيری از ته نشين شدن هسته های سنگهای ادراری می شوند.

نوشيدن حدود يک ليوان آب در هر ساعت ( در فصل سرما) و حدود يک تا دو ليوان ( در فصل گرما ) در هنگام بيداری کافی است . اگر شما جزو افرادی هستيد که در هنگام فعاليت عرق بيشتری می کنيد بايد بيشتر از يک تا دو ليوان آب درهر ساعت مصرف کنيد. نشانه خوردن آب کافی آن است که ادرار شما رقيق ، شفاف و به رنگ آب باشد . وجود ادرار غليظ و پررنگ مثل چای نشانه غلظت ادراری است و مشخص می کند که آب کمی دريافت شده است.

افرادی که کليه سنگ ساز دارند بهتر است شبها در موقع خواب هم يکبار بيدار شده و آب بنوشند ، خوردن آب (حدود يک ليوان در هرساعت) مهم است يعنی اينکه فرد نبايد پس از 4 ساعت آب نخوردن به يکباره چهار ليوان آب بنوشد چون ممکن است هسته اوليه سنگ در موقع  کم آبی تشکيل شده باشد و بعدها رشد کرده و مبدل به سنگ ادراری شود.

در صورتيکه آب به حد کافی نوشيده شود تا ادرار را به رنگ آب در آورد ، ديگر مهم نيست که جنس آن چگونه است ( منظور از جنس : آب سنگين ، آب سبک ، آب آهک دار )

رژيم غذايی برای مبتلايان به سنگهای ادراری :

  1. شير: نوشيدن شير در حد يک فنجان کوچک در روز محدود شود.

  2. پنير : محدود به 60 گرم در روز فقط از نوع تازه توصيه می شود.

  3. چربی : به حد نياز و دلخواه

  4. تخم مرغ : در حد يک عدد در روز مصرف شود. در صورتيکه سفيده آن خورده شود اين محدوديت از بين می رود.

  5. گوشت : مصرف گوشت سفيد و گوشت قرمز محدود به 140 گرم در روز می باشد . مصرف جگر ، دل ، قلوه ، مغز و کله پاچه اصلا" توصيه نمی شود.

  6. سبزيجات و ميوه جات : مصرف چغندر قند ، سيب زمينی ، قارچ ، شلغم ، اسفناج و هويج توصيه نمی شود و از خوردن ريواس بايد پرهيز شود. مصرف ميوه جات آزاد است.

  7. نوشيدنيها : نوشابه های کربن دار ( سخت ) و کاکائو دار تا حد امکان مصرف نشود.

  8. متفرقه : خوردن فندق ، بادام زمينی ، کاکائو ، شکلات ، مايعات کلسيم دار و فسفردار ممنوع می باشد.

  9. مصرف چای کم رنگ درحد تحمل و ميل توصيه می شود.

****

منبع : مقاله "پيشگيری از  سنگهای ادراری " -تهیه کننده مقاله : آقای  حسينی روزبهانی  - بازنگری علمی : آقای دکتر  پاتريس  حبيبی- کارشناس اداره کل درمان -معاونت بهداشت و درمان

 

 

 

 

 

 

بازگشت به صفحه اصلی  

 

 

 

 

 

 

 

براي اطلاع از به روز رساني سايت  مشترك  شويد

 
 





Powered by WebGozar

 

مرکز ضايعات نخاعی جانبازان

 مهرماه  هزار سيصد و هشتاد و چهار

info@isaarsci.ir

Copyright © 2005  Isaarsci  Website . All rights reserved