•
روشهای غربالگری سرطان کولون
• روشهای غربالگری بيماريهای
قلبی عروقی
• روشهای غربالگری سرطان
پروستات
• روشهای غربالگری سرطان
پستان
• روشهای غربالگری پوکی
استخوان
• روشهای غربالگری ارولوژيک
( اولتراسوند شکمی )
• آيا من احتياج به پزشک مراقبت اوليه، فيزيوتراپ و يا هر دو دارم؟
• معمولا" به چه
نحوی بايستی به پزشک مراجعه کنم؟
• سئوالاتی درمورد آزمايشات غربالگری سرطان پوست، مراقبت پا و مطالعات
اروديناميکی
|
توضیح
مترجم : غربالگری عبارتست از معاينه يک گروه برای جدا کردن
افراد سالم از آنان که دچار حالت مرضی تشخيص داده نشده ای هستند يا
آنانکه در معرض خطر قراردارند. |
|
|
افراد نخاعی خيلی
سريع ياد می گيرند که پيشگيری در حفظ سلامت و جلوگيری از بروز عوارض نقش
کلیدی دارد. اما آيا آنها می دانند که معمولا" چگونه بايد معاينات عمومی را
انجام دهند؟ يا اينکه آيا آنها جهت مراقبتهای اوليه و منظم خود نياز به پزشک
يا فيزيوتراپ ( پزشک متخصص توانبخشی ) يا هر دوی آنها دارند؟ و طبق برنامه
روزانه چه آزمايشات تشخيصی را آنها بايستی در مورد سرطان يا ساير بيماريها
انجام دهند؟
دکتر کريس نايت ( Chirs knight ) دستياردانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن، پاسخ
اين سئوالات را در اين کلام خود يعنی پيشگيری جستجو می کند ."به این معنی که:
گاهی يک اقدام کوچک می تواند ارزش انجام يکسری اقدامات را داشته باشد. "
دکتر نايت می گويد: همه ی شما شنيده ايد که می گويند کمی پيشگيری از مقدار
زيادی درمان با ارزش تر است و ما نیز همه به اين موضوع معتقديم و در اين
چارچوب عمل می کنيم. " ولی چگونه شما اطلاع پيدا می کنيد که آيا مثلا"به
آزمايشی که هم اکنون در باره آن در مقاله ای خوانده ايد نياز داريد يا خير؟
دکتر نايت با بررسی اصول کلی غربالگری که می تواند جهت تصميم گيری به صورت يک
راهنما مورد استفاده قرار گيرند، آغاز نمود. در مورد هر آزمايشی ، بايد مزايا
( ازجمله عوارضی که بوسيله آن مشخص می شوند و تاثیر آن برنجات زندگی افراد )
و معايب احتمالی آن ( هزينه ها، زحمات و خطرات احتمالی) بررسی و سپس مورد
قياس قرار گيرند.
اصل اول دکتر نايت : اگر چيزی قابل اثبات نيست، آنرا نقض نکنيد". دکتر نايت
می گويد: اگر شما برای چيزی آزمايش می دهيد برای اين است که بتوانيد آن چيز
را ثابت کنيد. " او می گويد : " هميشه آزمايشات نمي توانند درمورد يافتن
عيوبی که نمی توانيد در مورد تشخيص آنها کاری انجام دهيد، کمک زيادی را ارائه
دهند. اگر کسانی فکر کنند که سالم هستند و شما به آنها " نه " بگوئيد ، از
نظر آنان شما در اشتباه هستيد.بنابراين بهتر خواهد بود که آنچه می توانيد جهت
درمان انجام دهيد.
دومین اصل : شما بايد بدانيد چه چيزی می تواند به شما آسيب برساند. دکتر نايت
بر اين عقيده است که نتايج مثبت نادرست (يعنی نتايجی که نشان می دهند شما
مشکلی داريد، در حاليکه واقعا" اينجور نيست) معمولا" يک مشکل بزرگتری نسبت به
نتايج منفی نادرست ( يعنی نتايجی که نشان می دهند شما مشکلی نداريد، در
حاليکه که واقعا" مشکل وجود دارد) محسوب می شوند. او می گويد : " مردم از اين
موضوع نگرانند که يک آزمايش ممکن است به ضرر آنان باشد" همچنین می گويد: "
خوب! اگر آنان چيزجزئی را هم از دست دهند، بدتر از اين نيست که به هيچ وجه
آزمايشی را انجام ندهند. در هر صورت اگر چيزی تشخيص داده شود. معمولا" بعد از
آن بايستی فرد متحمل آزمايشات پر هزينه تر و استفاده ازروشهای تهاجمی
تر (یعنی روشهائی که نیازمند واردکردن ابزار یا قسمتی از وسیله به داخل بدن
هستند)شود. "
و سوم اينکه : "برای پيدا کردن يک سوزن، آتش به خرمن گاه نزنيد". دکتر نايت
می گويد: هر چه بيماری ناياب تر باشد، لازم است آزمايشات بصورت ايمن تری
انجام شوند. " " حتی اگر شما آزمايشی را خيلی ايمن انجام دهيد، گفته می شود
که تنها يک در ده هزارم ازافرادی که آزمايش می شوند، از اجرای آن آزمايش دچار
عارضه می گردند. يعنی اگر يک ميليون نفر آزمايش دهند، احتمالا" 100 نفر دچار
عارضه خواهند شد. بنابراین اگر ما اجرای آزمايشی را برای عده کثيری از مردم
پيشنهاد کنيم، بايستی تعداد افرادی که مبتلا به عارضه می شوند ،به اندازه ای
باشد که بتوانيم عوارض احتمالی حاصل از آزمايش را به کل آنها نسبت دهيم.
دکتر نايت برای هر آزمايشی ، يک ميزان تاثير خاصی را (به شکل زیر) تعيين کرده
است:
• "قطعا" کمک می کند "- به اين معنا است که مدارک علمی معتبری وجود دارند که
نشان می د هند آزمايش مورد نظر مفيد است و توسط آن معمولا" می توان زندگی فرد
را نجات داد .
• "احتمالا " کمک می کند" - به اين معناست : از آنجايی که مدارک ممکن است
کافی نباشد ولی حداقل يک رضايت کلی در بين شرکت کنندگان درآزمايش وجود دارد
،بطوريکه احتمالا" سود انجام آن بيشتر از ضرر آن است.
• "ممکن است کمک کند" - به اين معناست: که بنظر می رسد انجام آزمايش فکر خوبی
باشد ولی تنها مدارک بسيار کمی وجود دارد که نشان دهد اين آزمايش موثر است و
در طولانی مدت هم رضايت کمی وجود داشته که نشان دهد واقعا" برای مردم مفيد
بوده است.
روشهای غربالگری سرطان کولون :
1. آزمايش در
مورد وجود خون در مدفوع - [قطعا" کمک می کند]
اين آزمايش مراحلی بسيار ساده ای دارد که طی آن نمونه ای از مدفوع در منزل
گرفته شده و به آزمايشگاه ارسال می گردد. روشی غير تهاجمی بوده (یعنی نياز به
وارد کردن وسيله ای به بدن ندارد ) و خيلی ارزان است . به گفته ی دکتر نايت "
اين روش واقعا" کارآمد و موثر است " و آزمايش مهمی است که در اواسط دهه 1980
باعث شد يک کاهش 30 درصدی در مرگهای ناشی از سرطان کولون ( در ميان افرادی که
اين آزمايش را داده اند ) حاصل شود. " زيرا افرادی که آزمايش خون مدفوع آنها
مثبت بوده جهت بررسيهای پوليپ و سرطان تحت کولونوسکوپی قرار گرفتند و برای هر
مشکلی که داشتند درمان شدند".
نقطه ضعف اين آزمايش لزوم تکرار (یعنی اینکه بايستی هر سال انجام شود ) و
امکان اشتباه در آن است. دکتر نايت می گويد " ميزان نستبا" بالايی از نتايج
مثبت ولی اشتباه وجود دارد : به اين معنا که تعداد زيادی از افراد که دارای
کولون های سالم هستند به خطاء جهت کولونوسکوپی ارجاع می شوند و همچنين برخی
از سرطانها، تشخيص داده نمی شوند ولی ثابت شده که اين آزمايش، يکی از
آزمايشاتی است که در غربالگری سرطان کولون بسیار مفيد می باشد. "
2-
سيگموئيدسکوپی با لوله قابل انعطاف - [احتمالا"
کمک می کند]
سيگموئيدسکوپی عبارتست از نوعی اندوسکوپی سخت يا قابل انعطاف مجهز به لامپ
مناسب برای معاينه کولون سيگوئيد .
دراین روش 3/1 انتهايی کولون (سيگموئيد ) بوسيله يک لوله بسيار باريک قابل
انعطاف که به داخل رکتوم( راست روده)فرستاده می شود، مورد بررسی قرار می
گيرد. در مقايسه با کولونوسکوپی (پائين )، سيگموئيدسکوپی قابل انعطاف روشی
تهاجمی و ارزانتر است و نياز به پاکسازی و شستشوی ( با آب ) تمامی کولون
ندارد، اما با اين روش نمی توان ناهنجاريهای 3/2 بالايی کولون را تشخيص داد،
در حالي که بطور کلی اکثر پوليپ ها و سرطانها در 3/1 انتهايی کولون به وجود
می آيند.
همچنين اکثر افرادی که مبتلا به سرطان در ناحيه 3/2 بالايی کولون هستند، در
3/1 پائينی کولون خود دارای پوليپ نيز هستند و معمولا" تشخيص پوليپ ها سريعا"
به وسيله کولونوسکوپی تشخيص داده ميشوند.
3-
کولونوسکوپی -[ احتمالا" کمک می کند]
اين آزمايش دقيقترين روش جهت تشخيص سرطان کولون و معاينه کل کولون می باشد.
دکتر نايت می گويد: " اين روش خيلی راحت تر از سيگموئيدسکوپی انعطاف پذير است
زيرا بيمار بيهوش می شود و چيزی را بخاطر نمی آورد" . او می گويد: " بطور کلی
آماده سازی روده ها بسيار حائز اهميت است زيرا پاکسازی روده ها از طريق
نوشيدن مايعات شفاف بمدت 2 روز انجام می شود و با مصرف 4 تا 6 ليتر مواد مسهل
که باعث اسهال می گردد ،ادامه پيدا می کند بطوری که دقيقا" شبيه موشک محتویات
روده ها با فشار به بيرون خارج می شوند." بخصوص آماده سازی روده ها می تواند
برای افرادی که بعلت ضايعه نخاعی دارای روده نروژنيک هستند، چالش انگيز و
مشکل زا باشد. عيب بزرگ اين روش، عوارض حاصل از آن از جمله عفونت ، پارگی
روده و خونريزی به ميزان يک در هزار است که احتمال دارد نياز به بستری شدن هم
وجود داشته باشد. همچنين روشی گران می باشد و بين 500 تا 2500 دلار بسته به
نحو پرداخت، هزينه برمی دارد.
4-
کولونوسکوپی مجازی ( CT ) - [ ممکن است کمک کند]
دکتر نايت گزارش می دهد که اين روش جديدترين روش برای مطالعه انسدادهای کولون
می باشد ولی هنوز هم روشی بحث انگيز است. در اين روش روده بوسيله هوا ( شبيه
کولونوسکوپی ) باد می شود و بوسيله دستگاه سی تی اسکن داخل روده مشاهده می
گردد.
دکتر نايت می گويد: در مقايسه با اسکوپی که به قسمتهای فوقانی روده فرستاده
می شود، روشی بسيار ساده تر بوده و کمتر تهاجمی است" . ولی هنوز هم لازم است
که آماده سازی کامل روده صورت پذيرد و در هر صورت اگر هم چيز غير طبيعی ديده
شود، لازم است که يک کولونوسکوپی نيز انجام گيرد. او اظهار می دارد که اين
روش می تواند يک " روش کمکی" باشد زيرا اگر چه مطالعات انجام شده در سالهای
گذشته نشان می دهند که به اندازه کولونوسکوپی مفيد است اما مطالعات بعدی مشخص
کرد که اين موضوع نمی تواند حقيقت داشته باشد.
روشهای غربالگری بیماریهای قلبی
عروقی
1- آزمايش
کلسترول - [قطعا" کمک می کند]
دکتر نايت می گويد: با اين آزمايش ( آزمايش خون) می توان پيش بينی مناسبی از
خطرات احتمالی داشت بطوری که در برخی موارد آزمايشی جهت تشخيص صحیح محسوب می
شود چرا که افراد دارای کلسترول بالا بيشتر در معرض بيماريهای قلبی قرار
دارند، و کاهش کلسترول خطر را کم می کند. با وجود آن که 12 ساعت ناشتا بودن
قبل از آزمايش می تواند باعث ناراحتی فرد شود ولی اين آزمايش فرصتی را فراهم
می آورد تا همزمان در مورد ديابت نيز آزمايش تشخيصی داشته باشيم. در عين حال
دستورالعملهای درمانی دائما" در حال تغيير هستند و اين مسئله باعث شده که آن
دسته از افرادی که به دنبال مطالعه راههای درمانی خود در نشريات مشهور
هستند، با بررسی مکتوبات پزشکی کمی دچار گيجی و سردرگمی شوند. از سوی ديگر
درمان نيز گران است. دکتر نايت می افزايد " بيشتر داروهای تجويز شده بين 50
تا 150 دلار در ماه هزينه در برخواهد داشت. "
2- آزمايش
پروتئين واکنش دهنده – C - [ ممکن است کمک کند]
پروتئين و اکنش دهنده C ماده ای است که وجود التهابات را در بدن نشان می دهد.
دکتر نايت می گويد: اگر هيچ عفونت يا التهاب پيش رونده ديگری ( مثل آرتريت )
در بدن وجود نداشته باشد با افزايش پروئتين واکنش دهندهc در بدن می توان " تا
اندازه ای " بيماری قلبی را پيش بينی کرد. اما مشکلی که وجود دارد اين است که
شما نمی توانيد واقعا" برای پائين آوردن آن کاری انجام دهيد يا خطر را کم
کنيد و در نتيجه اين موضوع اصل اول دکتر نايت را که می گويد " اگر چيزی قابل
اثبات نيست، آنرا نقض نکنيد " را رد می کند. اين آزمايش می تواند در مورد
اشخاصی که کلسترول آنان در حد مرز خطر قرار دارد، مفيد باشد. دکتر نايت می
گويد که : " اين آزمايش بخشی از اطلاعات را که من می توانم جهت تصميم گيری
درمان استفاده کنم، در اختيارم قرار می دهد ولی من به انجام آن برای هر کسی
اعتقاد ندارم" .
3- سی تی
پرتو - الکترونی -[ ممکن است کمک کند]
Computerized Tomographic= CT) )- با اين روش غربالگری که شيوه ای سريع و غير
تهاجمی است ،می توان پيش بينی مناسبی از آترواسکلروزيس داشته و به شناسائی
انسداد سرخرگهای کرونری يا سایر عروق بدن پرداخت . به هر حال، شبيه پروتئين
واکنش دهنده C ( که در بالا اشاره شد) و طبق نظر دکتر نايت " شما نمی توانيد
آنچه را که طی اين روش تشخيص می دهيد عوض کنيد" همچنين معمولا" نحوه تفسير
نتايج نيز مشکل است. بعلاوه اغلب روشی پرهزينه برای بيمار است و من معمولا"
مردم را به انجام اين روش تشويق نمی کنم ".
اجرای آزمايشات قلبی عروقی در افراد نخاعی: يک معمای منحصر به فرد
افرادی که بعلت ضايعات نخاعی، ظرفيت فعاليتهای هوازی آنها به شدت کاهش می
يابد، بطور قابل ملاحظه ای در معرض خطر بيماری قلبی قرار دارند و متاسفانه،
استفاده از روش های شاخص که ما از طريق آن بيماريهای قلبی را مطالعه می کنيم
( يعنی بررسی سطح تحمل فرد در برابر تمرينات بدنی ) جهت افراد نخاعی بسيار
مشکل است. دکتر نايت می گويد " ما می توانيم توان بخش فوقانی بدن افراد نخاعی
را با اجرای آزمايش مربوط به فعاليت دستها از طريق يک نوار نقاله مورد
ارزيابی قرار دهيم". در صورتی که اين روش امکان پذير نباشد ، متخصصين مي
توانند با استفاده از تزريق داروهايی مثل آدنوزين ( adenosine ) ، و دی
پايريدامول ( dipyridamole ) يا دوبوتامين ( dobutamine ) فشاری را به بدن
فرد القا نمايند. بهر حال به گفته دکتر نايت : " ما نمی توانيم در مورد افراد
نخاعی شبيه افراد عادی عمل کنيم چرا که آنان کمی بيشتر از افراد عادی در
برابر فعاليتهای بدنی در معرض خطر قرار دارند و اطلاعات حاصله از اين روشها
نيز کاملا" کاربردی نمی باشد.
ساير روشهای غربالگری :
روشهای
غربالگری سرطان پروستات - [ممکن است کمک کند]
دو روش برای غربالگری سرطان پروستات وجود دارد که عبارتنداز:
1. آزمايش خون به نام PSA ( آنتی ژن ويژه پروستات = prostate specific
antigen )
2. معاينه فيزيکی مقعد
PSA آزمايش ساده ای است ولی خيلی دقيق نمی باشد. دکتر نايت می گويد: " اکثر
افراد دارای PSA مثبت سرطان پروستات ندارند و خيلی از افراد نيز با PSA منفی
مبتلا به سرطان پروستات هستند." اگر شما دارای PSA مثبت هستيد، بايستی سريعا"
به يک متخصص ارولوژی مراجعه نمائيد تا بيوبسی ( بافت برداری ) پروستات برای
شما انجام گيرد. اين روش، تهاجمی است و معمولا" چيزی يافت نمی شود. ولی اغلب
اين آزمایش برای يافتن مشکل کفايت می کند.
معاينه مقعد ارزانتر و آسانتر است و لی دقت کمتری دارد. دکتر نايت توضيح می
دهد که : اگر شما چيزی را بتوانيد حس کنيد، ( سرطان ) معمولا" آنقدر بزرگتر
از قبل شده که قادر نخواهيد بود آن را از
طريق جراحی برداريد. تاکنون مطالعات زيادی انجام نشده که نشان دهد اين روش
غربالگری زندگی افراد را بيشتر نجات دهد. همچنين بطور کلی نتايج حاصل از
آزمايش PSA طی ده سال آخرزندگی فرد مورد استفاده قرار می گيرد.
در مراحل پيشرفته تر، هيچک از افرادی که دارای سرطان پروستات هستند، نياز به
جراحی ندارند. دکتر نايت می گويد: " همانطور که سن افزايش پيدا می کند، از
طريق اتوپسی مشخص شده که تقريبا" در نيمی از افراد سرطان پروستات تشخيص داده
نشده است" " در حاليکه احتمال داشتن سرطان پروستات با افزايش سن بيشتر می
شود. احتمال مرگ ناشی از آن به آن اندازه در افراد جوانتر بالا نيست.
بنابراين احتمال دارد که وقتی شما جوانتر هستيد نياز به آزمايش حس شود. با
توجه به مطالعات بيشتری که انجام شده، دکتر نايت در مورد آزمايش PSA توصيه
کرده که احتياطاتی انجام گيرد.
ماموگرافی -
[کاملا" کمک می کند]
علیرغم وجود مباحث روبه رشدی که در باره اين آزمايش وجود دارد، متخصصان
بالينی عموما" بر این موضوع توافق دارند که ماموگرافی در سنين 50 سالگی و
بالاتر از آن مفيد است و به هيچ وجه در سنین بين 40 تا 50 سال نمی تواند
ناراحت کننده باشد و اگر نتيجه آن به اشتباه هم مثبت باشد می تواند منجر به
بيوبسی های غير ضروری گردد که البته اين موضوع تقريبا" بطور مکرر اتفاق می
افتد. دکتر نايت بر اين عقيده است که " ماموگرافی روشی بسيار مناسب برای کشف
سرطانهای سينه در مراحل اوليه محسوب می گردد و وقتی که اين بيماری تشخيص داده
شود ،از آن به بعد می تواند يک بيماری وخيم به حساب آيد" لذا دکتر نايت افراد
را به انجام ماموگرافی تشويق می نمايد" .
روشهای مربوط
به غربالگری ويژه افراد نخاعی
استئوپروزيس - [ممکن است کمک کند]
دکتر نايت می گويد: با توجه به اينکه بسياری از افراد نخاعی مبتلا به پوکی
استخوان ( کاهش تراکم استخوانی ) به خصوص در ناحيه استخوانهای
ران و تهيگاهی هستند، اين موضوع می تواند دليل قابل قبولی جهت ناديده گرفتن
مرحله غربالگری در نظر گرفته شود به این معنی که بايستی سريعا" به درمان
افراد مبتلا پرداخته شود.
او ادامه می دهد که " مشکل اين است که هيچکس نمی داند که درمورد استئوپروزيس
در افراد نخاعی چه کاری بايد انجام دهد. ما می دانيم که جهت درمان می توان
تراکم مواد معدنی استخوان يعنی مقدار کلسيم را در استخوانهای فرد افزايش داد
و نيز ارتباطی بين مقدار کلسيم استخوانهای بدن فرد و خطر شکستگی وجود دارد. "
اما با وجود اينکه روشهای درمانی در زنان يائسه بطور قابل ملاحظه ای تحت
مطالعه قرار گرفته است اما در مورد جامعه افراد نخاعی این مسئله مصداق ندارد.
همچنین بدليل وجود تفاوتهائی که در استخوانهای مردم سالم و افراد نخاعی وجود
دارد، چنانچه استئوپروزيس، آنان را در معرض خطر شکستگی قرار دهد متخصصان به
راحتی متوجه نمی شوند.
دکتر نايت می گويد: اين موضوع يک مسئله خيلی پيچيده محسوب مي شود و من نمی
توانم يک تاکيد جدی بر روی يک روش يا روش های ديگر داشته باشم. بنابراين
بسيار با ارزش است که با پزشکان ابتدا در مورد آزمايشات غربالگری صحبت کنيد و
سپس چنانچه به احتمال خيلی زياد استئوپروزيس تشخيص داده شد در باره درمان آن
اقدام نمائيد. "
او اين چنين به سخن خود ادامه می دهد که " طول عمر استخوانها به وزن بدن
بستگی دارد " و جهت تحمل وزن دائما" در حال تطبيق و تنظيم مي باشند. و به
همين دليل هم هست که استخوانها در پاها خيلی نازکتر هستند. ما پزشکان می
توانيم داروهايی برای شما تجويز کنيم که باعث شوند تمامی استخوانهای بدنتان
مواد معدنی بيشتری را نگهداری نمايند. ولی اين کار هزينه زيادی دارد و بقيه
عمرتان نيز به آن نيازمند خواهيد شد .از سوی ديگر در مورد کاهش خطر شکستگی
بطور کامل مطمئن نيستيم. يکی از دلايلی که ما ميزان استئوپروزيس را در
استخوانهای افراد نخاعی تشخيص نمی دهيم اين است که در واقع بطورمتوسط میزان
آن نسبت به زنان يائسه وخيم تر می باشد. اين اختلاف باعث شده است که حتی
تجويز دارو نیزممکن است کافی نباشد."
دکتر نايت با شک و ترديد اظهار می دارد که :"استفاده از يک چارپایه ثابت جهت
ایستادن فردنخاعی، تاثير مفيدی بر روی تراکم استخوان خواهد گذاشت ". زيرا
انجام کمی تمرينات بدنی مربوط به تحمل وزن در بين افرادی که بطور طبيعی می
توانند بر روی پاهای خود قرار بگيرند ،می تواند تراکم استخوانی را افزايش
دهد"اما احتمالا" افراد نخاعی نمی توانند زمان کافی جهت بهبود وضعيت خود
داشته باشند. استفاده از هر دو روش يعنی مصرف دارو و استفاده از چارچوب های
ثابت و يا تجهيزاتی که جهت تحمل وزن بدن استفاده می گردند، می توانند تا
اندازه ای تراکم استخوانی را بهبود بخشد .ولی اينکه آيا جهت کاهش شکستگی
استخوانهای افراد نخاعی کفايت خواهد کرد يا خير، هنوز مشخص نشده است.
اولتراسوند
شکمی - [احتمالا" کمک می کند]
یکی ازروشهای متداول غربالگری در مورد تشخيص مشکلات ارولوژيکی، اولتراسوند
شکمی است که روشی غير تهاجمی می باشد و همچنين مي تواند جهت تشخيص بموقع
آنورسيم شريانی مورد استفاده قرار گيرد. طبق نظر دکتر نايت، بيشتر پزشکان در
مراحل مراقبتهای اوليه از اينکه افراد نخاعی بيشتر در معرض خطر عوارض
ارولوژيکی قرار دارند آگاه نيستند و با پروتکلهای غربالگری اين مقوله نيز
آشنائی ندارند.
دکتر نايت می گويد: " ميزان عوارضی از جمله انسدادهای دستگاه ادراری و
بروزسنگهای کليوی از يک سو در افراد نخاعی بيشتر هستند و از سوی ديگر معمولا"
علائم هشدار دهنده ای نيز در اين افرادوجود ندارد. گاهی تشخيص های غير قابل
انتظار يا آنوريسم های کوچک باعث شگفتی می شوند. ، بنابراين آزمايش مذکور در
مورد افراد در معرض خطر از جمله افراد نخاعی ارزش زيادی دارد.
آيا فرد
نخاعی به يک پزشک مراقبتهای تخصصی ، يا يک فيزيوتراپ و يا به هر دو احتياج
دارد؟
پزشکان مراقبتهای تخصصی علاوه بر مهارت در مورد مشکلات عمومی بالينی نظير
فشار خون بالا و ديابت، بايد در مورد تمامی خطرات و مزايای مجموعه گسترده ی
روشهای غربالگری دانش لازم را دارا باشند. دکتر نايت می گويد" مطالب علمي
بطور مرتب در حال تغيير هستند بنابراين اين موضوع باعث مي شود که من هميشه
وقت زيادی صرف کنم تا جديدترين اطلاعات را داشته باشم. در هر صورت متاسفانه
بيشتر پزشکان مراقبت های تخصصی نیز، مهارت لازم در مورد افراد نخاعی را
ندارند. فيزيوتراپ ها نيز بايستی متخصصين با تجربه ای باشند که در زمينه
کنترل موضوعات خاص افراد نخاعی و ايجاد حداکثر توان بدنی آنان مهارت کافی را
داشته باشند.
دکتر نايت اشاره می کند که : " بيماران جوانتر از 50 سال که مشکلات بالينی
کمتری دارند اغلب می توانند بدون نیاز به پزشکان مراقبت های تخصصی به خوبی
سپری کنند ،زيرا بيشتر تمرکز مراقبت های آنان بر روی عوارض مزمنی است که
مربوط به ضايعه نخاعی آنها بوده و جهت ايجاد حداکثر توان فردبه کار برده مي
شود اما همين که سن افراد به بالای 50 سال می رسد، چيزهايی تغيير می کنند.
"درسنین 50 سالگی به بالا شرایطی برای افرادنخاعی به وجودمی آید که بسياری از
روشهای غربالگری که در اين مقاله مطرح شده بايستی انجام شوند و همچنين مشکلات
مربوط به افزايش سن نيز بروز می يابند و احتمالا" ارتباط بيشتر با پزشکان
مفيد خواهد بود. ما هيچوقت نبايد کسی را با فيزيوتراپ خود عوض کنيم ،زيرا نه
تنها تخصص لازم را ندارد، بلکه آموزشهای مورد نياز و مرتبط را در طول دوره
پزشکی يا تخصص خود نديده است. من اعتقاد دارم که ما پزشکان نقش بسيار مهمی
داريم، ولی خود من هنوز هم می خواهم که همراه با يک فيزيوتراپ کار کنم.
معمولا"
فردنخاعی باید به چه نحوی و به چه پزشکی مراجعه کند؟
پزشکان در بخش توانبخشی بالينی دانشگاه واشنگتن توصيه می کنند که افراد نخاعی
حداقل سالی يکبار به يک فيزيوتراپ مراجعه نمايند، حتی اگر فرد هيچ مشکلی
نداشته باشد .زيرا بسياری از عوارض بهداشتی و مشکلات بالينی که در افراد
نخاعی شايع هستند،با این کار قابل پيشگيری هستند.
پاسخ به چند سئوال حاضرين:
سئوال: آيا
آزمايشات غربالگری سرطان پوست ضرورت دارند؟
پاسخ :دکتر نايت می گويد: فکر بسيار خوبی است که آزمايشات منظم پوست را نيز
به عنوان بخشی از معانيات عمومی بدن قرار دهيم. البته اين معاينات به وسيله
هر پزشکی قابل انجام است زيرا جراحات پوستی به راحتی قابل مشاهده بوده و
تشخيص داده می شود.
در مورد
مراقبت پاها چطور؟
دکتر نايت پاسخ می دهد که : افرادی که در پاهای خود حس ندارند، بايستی در
مورد مراقبت از پاهای خود بسيار وسواس داشته باشند. معاينه پاها بايستی توسط
خود بيمار و يا متخصصين مربوطه و يا چنانچه مشکلی ندارند ،توسط فيزيوتراپ ها
انجام شود.
آيا می توان
با استفاده ازمطالعات اروديناميک، عملکرد کليه را مورد ارزيابی قرار داد.؟
هدف از اروديناميک اين است که مطمئن شويم آيا مثانه بطور موثری ادرار را مکش
می کند يا خير تا برنامه کنترل مثانه را بر مبنای آن انجام دهيم.بنابراین
مطالعات ارودینامیک برای تشخيص عوارضی از جمله کاهش کنترل ادرار و احتباس
ادرار ( ناتوانی در ادرار کردن )، عفونت های مزمن دستگاه ادراری و تکرر ادرار
و غيره اهميت زيادی دارند. باآزمايش کراتين خون نيز می توان وضعيت عملکرد
کليه ها را ارزيابی نمود.
****
منبع:مقاله: " پيشگيری و مراقبت های اساسی درضايعات نخاعی"-مترجم:مهندس عباس
كاشي(ohealth2007@yahoo.com)- انتشار : مركز ضايعات نخاعي جانبازان - تیر
1387برگرفته از:
SCI
Forum Reports- ©
2008 University of Washington-school of medicine