بسیاری ازمردان مبتلابه آسیبهای نخاعی و همسران آنان دوست دارند که صاحب
فرزندشوند.درحقیقت بعضی اززوجها هستندکه برای بچه دارشدن مشکل چندانی
ندارند.ولی بیشترمردان نخاعی درمورد موضوعات فعالیت جنسی و باروری ویا هردو
با مشکلاتی مواجه هستند.اگر زوجین خواهان فرزند می باشند، بایستی مشکلات
مذکور را برطرف نمایند.
درمیامی ایالت متحده ماخذی تحت عنوان" راهنما و دستورالعملی برای موضوعات
باروری بعدازضایعات نخاعی واختلالات مربوطه" منتشر شده است که افراد فلج می
توانند ازآن استفاده نمایند.این جزوه 44 صفحه ای به عنوان یک منبع اطلاعاتی
عالی برای مردان نخاعی وهمسران آنان محسوب می شودکه درآن موانع موجود برای
حاملگی و فرزندداری بعدازضایعه نخاعی مورد بحث قرارگرفته است. دراین مقاله
خلاصه ای از این راهنما بیان شده است.
نعوظ موقعی اتفاق می افتدکه جریان خون به داخل آلت افزایش یافته ومنجر به
سفتی و راست شدن آن می گردد. درشرایط طبیعی دونوع تحریک جنسی باعث نعوظ می
شود. یکی نعوظ حاصل از عوامل روانی (psychogenic) : این حالت وقتی اتفاق می
افتد که مغز نسبت به علائم، بوها و صداهای مربوط به فعالیت جنسی واکنش نشان
می دهد.دراین شرایط مغز ازطریق نخاع علائمی رابرای ایجاد نعوظ ارسال می
کند. نوع دیگرنعوظ ، نعوظ انعکاسی (reflexogenic) است که درواقع درپاسخ به
تحریک مستقیم آلت وبدون دخالت مغزحاصل می شود . معمولا"مردان ازطریق ترکیب
هردو نوع تحریک یعنی روانی و انعکاسی به حالت نعوظ می رسند.
هدف ازنعوظ،انجام فعالیت جنسی است.توانائی انجام نعوظ وحفظ آن در مردان
نخاعی برای هرشخصی متفاوت است. این موضوع به سطح ضایعه و اینکه ضایعه
فردکامل یا ناقص باشد بستگی دارد.بسیاری ازمردان نخاعی به دلیل آسیب
ایجادشده درنخاع خود دیگر قادربه داشتن نعوظ روانی نیستند.ولی بعضی ازمردان
بعدازضایعه نخاعی توانائی خودرا برای داشتن نعوظ انعکاسی حفظ کرده و برای
انجام فعالیت جنسی خود هیچ مشکلی ندارند. عده ای ازافراد تنها مدت کوتاهی
دارای قدرت نعوظ انعکاسی هستند ویا اینکه نعوظ آنها به اندازه ای سفت نیست
که بتوانند آمیزش جنسی داشته باشند. بالاخره اینکه بعضی ازمردان نخاعی، بعد
از ضایعه ،توانائی خودرا برای داشتن نعوظ روانی وانعکاسی از دست می دهند.
موضوع مهم برای مردان نخاعی این است که مشکلات مربوط به نعوظ خود را حل
کنند،حتی اگر تمایلی به داشتن فرزندنداشته باشند. روشهای مختلفی برای درمان
نعوظ وجوددارد که می توانندبه ایجادوحفظ آن کمک نمایندکه مهمترین آنها
ازاین قرارند:
ویاگرا (سیلدنافیل سیترات) : ویاگرا قرصی است که مصرف آن به ایجاد نعوظ کمک
می کند. معمولا" بین 20 تا 60 دقیقه قبل ازفعالیت جنسی مصرف می شود.این
دارو با کمک به بازکردن عروق خونی ،باعث افزایش جریان خون به داخل آلت می
گردد. مطالعات نشان می دهندکه بیش از75 درصد مردان مبتلا به آسیب نخاعی
گزارش کرده اند که بااستفاده از ویاگرا توانائی نعوظ آنها بهبود یافته است.
داروهای قابل تزریق : داروهائی مانند کاورجکت( Coverject) می تواندبرای
مردان فرصت ایجادیک نعوظ سریع رافراهم آورد .این قبیل داروها به وسیله یک
سرنگ وسوزن به داخل آلت تزریق می شوند. وقتی عروق خونی بازمی گردد، آلت
پرازخون شده ونعوظ ایجادمی شود.
دستگاه خلأ : این دستگاه دارای استوانه ای است که به یک پمپ خلأ متصل شده
است.استوانه برروی آلت قرارداده می شود وهوای داخل آن به وسیله پمپ تخلیه
می گردد.این فرایند باعث مکش جریان خون به داخل آلت شده و نعوظ ایجاد می
کند.یک حلقه لاستیکی قابل انعطاف درانتهای آلت تعبیه شده تا حالت نعوظ حفظ
گردد.
استفاده ازکاشت اندام مصنوعی( پروتز): این روش نیز قابل استفاده است .
اندامهای مصنوعی با استفاده ازروشهای جراحی درداخل آلت کار گذاشته می
شوند.این اندامها معمولا" متشکل از یک محفظه قابل انبساط هستندکه درداخل
آلت قرارداده می شوند. ممکن است یک مخزن آب نیز استفاده شده تا آب را به
داخل محفظه مکش کند و نعوظ ایجادشود.
انزال فرایندی است که طی آن مایع منی ازطریق مجرای آلت تناسلی بیرون ریخته
می شود. منی حاوی اسپرم هائی است که وجودآنها برای ایجاد حاملگی ضرورت
دارد.درشرایط طبیعی ، مغز با ارسال علائمی از طریق نخاع فرایند انزال رابا
نعوظ هماهنگ می کند.
گرچه بیشترمردان نخاعی قادرند هم بصورت طبیعی و هم با استفاده از گزینه های
دیگر نعوظ داشته باشند،اما 90 درصد آنان خودشان، توانائی انزال ندارند. این
مسئله برای کسانی که می خواهندصاحب فرزند شوند، یک مشکل محسوب می
شود.بنابراین اگر این افرادنتوانند درطول آمیزش انزال داشته باشند، بایستی
با تکیه به روشهای دیگر انزال راالقاء کنند.
استخراج اسپرم از
طريق تحريك كننده الكتريكي يا روش هاي ديگر
تحريك آلت يكي از روش
هايي است كه مي تواند براي به دست آوردن اسپرم جهت باروري مورد
استفاده قرار گيرد و به صورت هاي محتلف اين كار انجام مي شود
يكي از اين روش ها استفاده از دستگاه تحريك كننده الكتريكي آلت
است .دستگاههای تحریک کننده الکتریکی آلت (PVS ) وسایلی ارتعاشی هستندکه
برای استمناء مورداستفاده قرارمی گیرند.مطالعات نشان می دهندکه در 60 تا 80
درصد مردان نخاعی که دارای ضایعه T8 وبالاترازآن هستند، استفاده از PVS
برای القاء انزال موثر بوده است.
ا مردان نخاعی که دوست دارند
صاحب فرزندشوند می توانند ازروشی به نام RPE نيز استفاده کنند.طی این روش که
بایدبه وسیله پزشک انجام شود، انزال دربسیاری ازافرادنخاعی القاء می
گردد.دراین روش لازم است که یک کاوشگر الکتریکی به داخل مقعد فرستاده شود
تا کارتحریک انزال راانجام دهد. اگرRPE موفقیت آمیز نباشد،پزشکان می توانند
اسپرم را با استفاده ازروش های جراحی به طور مستقیم از ناحیه تناسلی فرد
استخراج نمایند.
مردان مبتلا به ضایعات نخاعی ، قبل از انتخاب وآغاز هرگونه روش درمانی
همیشه بایدبا یک پزشک آشنا بامسائل آسیبهای نخاعی و تاثیرگذار بررو ی
باروری مشورت نمایند. مصرف داروهائی مانند ویاگرا و کاورجکت می توانند
اثرات خطرناک و گاهی تهدیدکننده ای راداشته باشند. اتونومیک دیس رفلکسی(AD)
که یک وضعیت تهدیدکننده برای زندگی افرادنخاعی محسوب می شود ، درواقع یکی
از دغدغه های بزرگ مردان نخاعی است که تصمیم به القای انزال دارند.
برخی ازمردان نیز امکان دارد با یکسری مشکلات پزشکی که خاص مردان نخاعی است
مواجه می شوند. ایجاد "سیر نزولی درانزال" یکی ازاین مشکلات است.این مسئله
موقعی درجریان انزال اتفاق می افتد که مایع منی به جای خروج ازآلت به داخل
مثانه واردمی شود." کیفیت منی" نیز از دیگر نگرانی های مردان نخاعی می
باشد. مردان درحین انزال طبیعی، مقدار زیادی ازمایع منی خارج می
کنند.دراکثر مردان،حدود 70 درصد از اسپرمها قادربه جنبش وحرکت هستند. این
اسپرمها زنده بوده وبسیار فعال می باشند. هرچه تعداد اسپرم های فعال
بیشترباشند، به همان اندازه شانس بارداری افزایش پیدا می کند. مطالعات نشان
می دهند که در مایع منی مردان نخاعی نیزمعمولا" تعداد زیادی ازاسپرم های
طبیعی وجوددارند، ولی اسپرم های آنان دارای تحرک چندانی نیستند.این موضوع به
این مفهوم است که اکثراسپرم ها فعال نیستند. براساس تحقیقات بعمل آمده تنها
درحدود 20 درصد ازاسپرم های مردان نخاعی دارای تحرک هستند، درحالی که
درمردان عادی حدود 70 درصد اسپرمها فعال می باشند.
حاملگی موقعی ایجادمی شود که سلول تخمک یک زن بوسیله اسپرم یک مردبارورمی
شود. فرایند باروری ممکن است هنگام آمیزش وهمزمان با انزال اسپرم به داخل
مهبل زن اتفاق بیافتد.طی این جریان، یکی ازاسپرمهای فعال ، ازطریق دهانه
رحم وارد لوله فالوپ شده و تخمک را بارور می نماید.
ازآنجائی که بسیاری از مردان نخاعی درحین آمیزش جنسی قادر به انزال نمی
باشند، خود وهمسران آنان بایستی ازسایرروشهائی که ممکن است برای انجام
حاملگی لازم باشد، آگاهی پیدا کنند.امکان دارد بعضی از زوجین با استفاده
ازروشهای القائی مانند RPE توانسته اند دراجرای بارداری موفق
شوند. در این فرایند مایع منی پس از جمع آوری به درون یک سرنگ بدون سوزن
کشیده می شود،سپس سرنگ را به داخل مهبل و تا نزدیکی رحم وارد کرده و مایع
منی را تا نزدیکی دهانه رحم بافشار خارج می کنند. اگراین روش موفقیت آمیز
نباشد، زوجین می تواننداز سایرروشهای بارداری استفاده کنند. روشی وجوددارد
که درآن اسپرم ، توسط یک پزشک از مایع منی جدا شده و به داخل رحم فرستاده
می شود. این روش "تلقیح داخل رحمی " یا IUI
-Intrauterine Insemination-
نامیده می شود. این فرایندشانس رسیدن اسپرم به لوله های فالوپ را برای
بارورکردن تخم افزایش می دهد.روشهای دیگری نیزبرای بارورکردن تخم درخارج از
بدن زن وجوددارند. بعدازاینکه باروری انجام شد، حاملگی ازطریق روشهائی
مانند تلقیح درخارج بدن (In vitro Fertilization)، انتقال سلولهای جنسی به
لوله های فالوپ) Transfer Gamete Intrafallopian) ، انتقال بلاستوسیت
(Blastocyt Transfer)،یا تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم ( Intracytoplasmic
Sperm Injection)انجام می شود.
مهم است که مردان نخاعی وهمسران آنان بدانندکه آنها برای انجام حاملگی با
چالشهائی مواجه خواهندشد. ممکن است مشکلاتی مانند اختلالات مربوط به نعوظ ،
مشکلات مرتبط با انزال،اتونومیک دیس رفلکسی و یا پائین بودن کیفیت مایع منی
وجودداشته باشند. درحقیقت هیچ راهی برای پیش بینی چیزهائی که موضوع باروری
مردان نخاعی و حاملگی همسر آنان رابه چالش می کشاند،وجودندارد .اما روشهائی
وجودارند که می توان با استفاده ازآنها بر مشکلات غلبه کرد. امکا ن
داردزمان زیادی لازم باشد و لی هیچ تضمینی هم وجودندارد.ولی زوجین هردو
باید با هم همکاری کنندتا نتیجه موردنظرحاصل شود.
****
منبع: "
مسئله پدرشدن
بعدازضایعه نخاعی " -مترجم:
مهندس عباس كاشي- (ohealth2007@yahoo.com) - انتشار : مركز ضايعات نخاعي
جانبازان - مهر ماه 1388 - برگرفته از سایت :
http://www.spinalcord.uab.edu نشریه Pushin' On.
