شناخت و اقدامات مورد نیاز در روزها و هفته های پس از آسیب نخاعی

 

   
   

www.isaarsci.ir

   

 

 

 


 

انواع مختلفی از اقدامات پزشکی برای آسیب نخاعی در کوتاه مدت بایدانجام شود . اول اینکه برای جلوگیری از  آسیب بیشتر نخاع باید ستون فقرات در ناحیه ای که نخاع آسیب دیده  بی حرکت شود ( به گونه ای ثابت شود که نتواند حرکت کند ). در مورد آسیبهای وارده به گردن ، تثبیت نخاع می تواند از طریق قرار دادن سر در "halo" (دستگاهی است که مانع از حرکت سر می شود ) انجام شود . در خصوص صدمات وارده به ستون فقرات ناحیه پشت ممکن است با استفاده از وسائلی مانند بریس ، قالب ، تسمه به طور موقت از حرکت پشت جلوگیری شود . 

برای کاهش تورم حاصل از آسیب دیدگی نخاع ، معمولا داروهای استروئیدی طی 24 ساعت اول پس از صدمه  استفاده می شود. سایر اقدامات درمانی نیز اغلب بستگی به نوع عوارض ایجاد شده دارد .  

از آنجا که آسیب نخاعی معمولا" با صدمه استخوان ها و رباط های ستون فقرات همراه می باشد ، ممکن است جراحی انجام شود . هدف از انجام برخی از اعمال جراحی برداشتن استخوانی است که بر روی نخاع  فشار وارد می کند ( این عمل اصطلاحا" "decompression" نامیده می شود ) . همچنین هنگامی که مهره یا رباط دچار آسیب دیدگی شده باشد ، ممکن است جراح بخواهد تثبیت ستون فقرات را در ناحیه آسیب نخاع انجام دهد . برای جلوگیری از حرکت مهره های شکسته ممکن است میله های فلزی یا پیچ و مشبک های فلزی به مهره سالم اتصال داده شوند و یا ممکن است از طریق پیوند استخوان ها  آنها با هم دیگر اصطلاحا" باعث " هم جوشی " آنها  شوند . گرافت ها ، که مستلزم رشد بافت استخوانی جدید به استخوان های مجاور هستند ، نیاز به زمان دارند . در نتیجه ، در حالی که گرافت ها در حال شکل گرفتن هستند ، معمولا " برای نگهداری ستون فقرات در محل آسیب سخت افزارهای " فلزی مورد نیاز می باشند .  همچنین تحت کشش قراردادن ستون فقرات با استفاده از وزنه و قرقره ها ( اصطلاحا" traction  نامیده می شود) نیزمی تواند به هم ترازی ستون فقرات کمک کند.    

بیمارستان های توانبخشی

بیمارستان های توانبخشی انواع مختلفی از متخصصان را برای کمک به روند بهبودی در اختیاردارند . پزشکانی که در زمینه طب فیزیکی و توانبخشی تخصص دارند( فیزیوتراپ نامیده می شوند)  ،  معمولا کار نظارت ومدیریت بر برنامه های توانبخشی را انجام می دهند . در واقع فیزیوتراپ ها برنامه های درمانی را برای تقویت ماهیچه ها در بخش هایی از بدن که هنوز کار می کنند ، طرح ریزی می کنند . متخصصان کاردرمانی در خصوص آموزش افرادی که قوای عضلانی خود را از دست داده اند یا هماهنگی عضلانی ندارند ، در زمینه انجام کارهای روزمره زندگی مانند خوردن ، لباس پوشیدن ، نظافت فعالیت می کنند . همچنین آنها در مورد چگونگی استفاده از تجهیزات کمکی و بریس ها به مردم آموزش می دهند. مددکاران اجتماعی نیز در پیدا کردن منابع برای پرداخت هزینه های تجهیزات ، مناسب سازی منزل و مراقبین به مردم کمک کند . اعضای خانواده ها  نیز آموزش های لازم برای کمک به مصدوم را دریافت خواهند کرد.

آیا آسیب های نخاعی دائمی هستند؟

این که آیا ضایعات نخاعی دائمی هستند یا نه بستگی به محل آسیب و میزان شدت آن دارد  و گستره آن می تواند از  کبودی های خفیف ( کوفتگی ) تا قطع نخاع به دو قسمت مجزا باشد .  حتی زمانی که صدمات دائمی هستند ، هر فرد  دچار ضایعه ، از جمله آن عده از کسانی که دچار آسیب نخاعی شدید هستند، پس از درمان و توانبخشی ، به یک یا  دو سطح از بهبود "عملکرد" دست یافته اند ​​ ( و حتی برخی از مصدومین بهبودی بهتری هم  پیدا کرده اند ) . به  عنوان مثال ، بیماری که در سطح مهره C5  دچارضایعه نخاعی شده ممکن است بعد از توانبخشی سطح عملکرد  بهتری نسبت به مصدومین آسیب دیده درسطوح C6 یا C7  پیدا کند . در حالی که این موضوع  ممکن است مهم به نظر نرسد ، اما با وجود یک درجه بهبودی در ناحیه گردن،  ممکن است فرد بتواند بطور مستقل قادر به  تنفس گردد  ، یا کسی که به نوعی به دیگران وابسته بوده ، با یک درجه بهبودی ممکن است بتواند در جامعه مستقل شود . این   موضوع موقعی اتفاق می افتد  که  مقداری اصلاحات در نخاع زیرسطح آسیب ایجاد گردد . نمودار زیر ارتباط وضعیت  عملکرد بدن را با آسیب نخاع در سطوح مختلف نشان می دهد .  

 

 

سطح ضایعه

توانائی حرکتی

وضعیت عملکرد فرد دچار آسیب نخاعی

C1 - C3

محدودیت حرکت در ناحیه  سر و گردن

 

 تنفس : وابسته به دستگاه تنفس مصنوعی برای تنفس
ارتباطات :
صحبت کردن ممکن است بسیار محدود و یا حتی غیر ممکن شود . اگر توانایی صحبت کردن محدود باشد  ، ارتباطات می تواند به طور مستقل ،  با استفاده از چوب های دهانی و سایر فن آوری های کمکی مانند کامپیوتر برای صحبت کردن یا تایپ کردن برقرار گردد . ارتباط موثر اجازه می دهد که فرد نخاعی مراقبین خود را جهت انجام فعالیت های روزمره  از قبیل استحمام ، لباس پوشیدن ، جابجایی ها ،  و مدیریت مثانه و روده  راهنمایی نماید
.

 

کارهای روزانه : یکسری فن آوری های کمکی مانند صفحات گردان ، استفاده از تلفن و چراغ ها و سایرلوازم عملیاتی اجازه می دهند تا فرد بتواند برای انجام کارهای خود استقلال پیدا کند.


توانایی حرکتی : ازطریق کنترل سر ، چوب دهانی ، کنترل چانه قادر به استفاده از یک ویلچر برقی می باشد . یک ویلچر برقی شیب دار به فرد اجازه می دهد که بتواند بطور مستقل فشار حاصل از نشستن در یک وضعیت را کاهش دهد .

C3 - C4

معمولا قادر به کنترل سر و گردن هستند . افراد دارای ضایعه در در سطح C4 ممکن است توانایی بالا انداختن شانه های خود را داشته باشند.

تنفس : ممکن است نیاز به دستگاههای تنفس مصنوعی داشته باشند ، اما معمولا تنفس آنها بدون نیاز به کمک دستگاه تنفس مصنوعی بطور تمام وقت تنظیم می گردد .


ارتباطات : نرمال


کارهای روزانه : با استفاده ازیکسری تجهیزات خاص می توانند در خصوص کارهایی مانندغذا خوردن استقلال داشته باشند و به طور مستقل با کنترل کننده های مناسب سازی شده یک تخت قابل تنظیم ​​کار کنند .

C5

معمولا قدرت کنترل سر و گردن را دارند و می توانند شانه های خود را بالا برده و آنها را کنترل نموده و کف دست های خود را رو به بالا بچرخانند.

کارهای روزانه : بعد از کمک در راه اندازی یکسری تجهیزات خاص . در مورد کارهایی از جمله خوردن ، نوشیدن ، شستن صورت ، مسواک زدن دندان ها ، اصلاح صورت و مراقبت از مو می توانند استقلال پیدا کنند.

 
مراقبت های بهداشتی : از طریق خم شدن به جلو یا طرفین قادرند به پیشگیری از زخمهای فشاری کمک کنند . 

C6

قادر به حرکت دادن  سر ،  گردن ، شانه ها و دستها و مچ ها ، بالا بردن شانه ها ،  چرخاندن کف دست ها به سمت بالا و پائین و حرکت دادن مچ ها می باشند .  

کارهای روزانه : با کمک تجهیزات خاص می توانند با استقلال و سهولت بیشتر کارهای روزمره ای مانند : غذا خوردن ، حمام کردن ، نظافت ، بهداشت شخصی و لباس پوشیدن را انجام دهند . ممکن است بتوانند به طور مستقل کارهای سبک خانه داری را هم اجرا نمایند .


مراقبتهای بهداشتی : توانایی بررسی  پوست ، چرخیدن در بستر ، کاهش فشار درحالت نشسته را به طور مستقل دارند .


توانایی حرکتی : برخی از افراد می توانند به طور مستقل جابجا شوند اما اغلب نیاز به یک سطح صاف و سر خوردن دارند . برای انجام فعالیتهای روزمره می توانند  از ویلچر دستی استفاده کنند ، اما ممکن است برای استقلال بیشتر از ویلچر برقی استفاده کنند . 

C7

 

توانایی حرکتی آنها شبیه افراد مبتلا به ضایعه C6 است ، به علاوه اینکه قادر به صاف کردن آرنج های خود هم هستند .

 

کارهای روزانه : قادر به انجام کارهای خانه هستند و برای زندگی مستقل نیاز کمتری به وسایل  مناسب سازی شده دارند.


مراقبت های بهداشتی : قادر به بلند کردن بدن خود از روی صندلی جهت کاهش فشار هستند.


 وضعیت حرکت : می توانند هر روز از ویلچر دستی استفاده کنند. . قادرند با سهولت بیشتری جابجا شوند .

C8 - T1

 

دارای قدرت بیشتر و هماهنگی انگشتان دارای محدودیت یا حتی عملکرد دست ها طبیعی است .

 

کارهای روزانه : بدون استفاده از وسایل کمکی و به طور مستقل قادرند کارهایی روزمره زندگی همچون

 غذا خوردن ، استحمام ، نظافت ، بهداشت دهان و صورت ، لباس پوشیدن ، دفع ادرار و اجابت مزاج خود را انجام دهند.

 

وضعیت حرکت : قادر به استفاده از صندلی چرخدار بوده و می توانند به طور مستقل جابجا شوند .

T2 - T6

 عملکرد حرکتی در نواحی سر ، گردن ، شانه ها ، بازوها ، دست ها وانگشتان  طبیعی است . استفاده از عضلات دنده و قفسه سینه و تنه بیشتر بوده و ممکن است تا حدی دارای  کنترل بالاتنه  باشند . 

 

 

کارهای روزانه : می توانند تمام فعالیت های خود را بطور کاملا" مستقل انجام دهند .


وضعیت تحرک
: عده کمی از این افراد با استفاده از بریس های بزرگ قادر به راه رفتن اما بطور محدود هستند. با این حال ، این کار نیاز به انرژی بسیار بالا داشته و فشار زیادی به بالا تنه وارد می کند که می تواند منجر به آسیب مفاصل اندامهای فوقانی  شود . این نوع راه رفتن هیچ مزیت عملکردی ندارد.



 

 
 

 

وضعیت مرگ ومیر مصدومین نخاعی

 

به دلیل نیرویی که برای شکستگی ستون مهره ها لازم است ، بسیاری از بیماران دچار ضایعه نخاعی از آسیب شدید وارد شده به سینه و شکم نیز رنج می برند . بسیاری صدمات همراه آسیب نخاعی کشنده هستند . تنها در مورد ضایعات نخاعی میزان مرگ ومیر بعد از یک سال در حدود 5 تا 7 درصد است . اگر مصدومی 24 ساعت اول بعد از آسیب نخاعی زنده بماند ، احتمال زنده ماندن او به مدت 10 سال تقربیا" 75 تا 80 درصد است . میزان بقای 10 ساله برای  بیمارانی که در اولین سال بعد از ضایعه زنده مانده اند  87 درصد است . مصدومین جوانتر و کسانی که قطع نخاع کامل نشده اند عملکرد بهتری نسبت به مجروحین  مسن و افراد مبتلا به آسیب های کامل دارند .


****





منبع : مقاله "
شناخت و اقدامات مورد نیاز در روزها و هفته های پس از آسیب نخاعی " ترجمه و تنظیم : مهندس عباس کاشی- انتشار سایت انجمن معلولان آسیب نخاعی استان تهران -www.scia.ir- برگرفته از :" www.spinal – injury. net


 

 

 

 

   

 

 

بازگشت به صفحه اصلی  

 

 

 

 

 

 

براي اطلاع از به روز رساني سايت  مشترك  شويد

 
 





Powered by WebGozar

 

 

 

مرکز ضايعات نخاعی جانبازان

 مهرماه  هزار سيصد و هشتاد و چهار

info@isaarsci.ir

Copyright © 2005  Isaarsci  Website . All rights reserved